Uta
Przyboś, Prosta, Szczecin, Bezrzecze „Forma.
Fundacja Literatury imienia Henryka Berezy” 2015
„Prosta” to zbiór wierszy przenoszący nas w
specyficzny klimat budowania obrazów poruszających ważne kwestie społeczne,
polityczne, życiowe oraz intensyfikujących .kontakt z przyrodą. Wszystkie tematy
są bardzo aktualne w każdych czasach, ponieważ poprawność polityczna zawsze
jest równie aktualnym tematem jak odchodzenie, samotność, starość, choroba,
zmiany pór roku. W utworach Uty Przyboś przyroda zostaje ożywiona, wkrada się w
ludzkie życie, obserwuje i uczestniczy w różnych ważnych wydarzeniach czy
zwykłych przemianach pór roku. Dla miłośników poezji wiersze Uty Przyboś są
interesujące również ze względu na dziedzictwo, jakim były dziecięce lata
tworzenia z ojcem, którego stylistyka wierszy jest bardzo specyficzna i
doskonale wpisująca się w kulturowe przekonanie o męskiej sile, aktywności,
działaniu. Poezja Uty Przyboś mimo podobnej stylistyki dąży do zatrzymania
chwili, utrwalenia nieuchwytnego i rozciągnięcia chwili do wieczności, przez co
wydaje się bardziej kulturowo żeńska.
Poetka za pomocą nowych słów wdzierających się
do codziennego użytku zabiera nas nie tylko w świat swoich przeżyć, ale i
spostrzeżeń, uproszczeń, które bardzo pięknie podsumowują nasze życie. Jednym z
takich utworów jest „ten-iner-net”
„ci piszą bez ładu
ci handlują bez składu
zwebieni ciekawscy globalnie
jak pomóc i jak bombę zbudować
wygóglać dilejcić
taka moc
było nie ma
choć tkwi może w serwerze
póki zasilania
na kliknij ponoć mądrość ludzkości
na enter jak kupić człowieka na części
nawet można się wybić z chaosu
pozycjonować za kasę
choćby i pośmiertnie
na amen osi czasu
póki zasilania
pudełko Pandory
chociaż wcale praktyczne
co podleci
na bałagan
na blogach
jak te myśli w głowie
jak te myśli w głowie?
nie – tu walczę
o hierarchię
póki zasilania
W wierszach Uty Przyboś nowy świat pełen
technologii i odmiennego spojrzenia na relacje oraz siebie zderza się ze
spokojnym doznawaniem przyrody, obserwacjami pór roku, wchłanianiem otoczenia,
podtrzymywaniem relacji z tymi, którzy odchodzą oraz patrzeniem z dystansem na
tych, którzy uważają swoje prawdy za jedyne, oświecone i kulturalne. Ironia
pozwalająca na dystans pokazuje nam, że wartości ogólnie przyjęte nie muszą być
najlepsze, a utarte drogi jedynymi, najlepszymi.
Zbiór wierszy wprowadza nas w świat doznań
zmuszających do stawiania pytań dotyczących otoczenia, codzienności, sław,
przemian, w których uczestniczymy. Przebija przez nie myśl obecna w filozofii
José Ortegi y Gasseta dotycząca przemian technologicznych, ludzi uważających się
za elity, istnienia człowieka w przyrodzie.
„Prostą” Uty Przyboś polecam czytelnikom,
którzy są gotowi zatrzymać się w codziennym pędzie i wyruszyć na wędrówkę w
poszukiwaniu alternatywnych pytań.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz