Suzana E. Flores "Sfejsowani. Jak media społecznościowe wpływają na nasze życie, emocje i relacje z innymi"

Suzana E. Flores, Sfejsowani. Jak media społecznościowe wpływają na nasze życie, emocje i relacje z innymi, tł. Katarzyna Mojkowska, Warszawa „Muza” 2017

Banałem będzie napisanie, że w ciągu ostatnich 20 lat nasze życie bardzo się zmieniło, ale jest to prawda. Wpływ na to miały pojawiające się technologie. Pierwsze telefony komórkowe uwolniły nas od miejsc. Obecnie możemy dzwonić skąd chcemy i nikogo już nie dziwi zadane przez telefon pytanie: „Gdzie jesteś?”. A jeszcze nie tak dawno bardzo, by zdziwiło. To samo dotyczy komputerów, sprzętu pozwalającego zarządzać informacjami, łączącego z Internetem. Pozornie przestaliśmy być zależni od wynalazków, ponieważ są one zawsze w zasięgu ręki. I właśnie owa dostępność wpływa na powstawanie nowego spojrzenia na świat, tworzenia się nowych relacji społecznych i uzależnień oraz konfliktów, z którymi nie każdy potrafi sobie poradzić.

Suzana E. Flores jest psychologiem klinicznym zajmującym się zachowaniami kompulsywnymi i uzależnieniami. Zmiany jakie zaszły w technologii wpłynęły też na jej pracę. Ważne problemy z jakimi borykają się jej pacjenci są związane z mediami społecznościowymi. Autorka zauważa, że jest to wynik wyprzedzenia rozwoju społecznego przez technologię. Istniejące od niedawna media społecznościowe wpływają na nas bardziej niż myślimy. Modyfikują nasze zachowania społeczne oraz kształtują sposób patrzenia na siebie. Doświadczenia z życia przenosimy do sieci, a te z sieci do życia. Ponad to taki sposób komunikacji i kreowania własnego wizerunku absorbuje nas coraz bardziej. Przeglądanie profili, dodawanie postów dla coraz większej ilości ludzi stało się sposobem na nudę lub relaksującym wstępem do pracy. Suzana E. Flores pokazuje czytelnikom, że takie niewinne czynności mogą nas bardzo obciążać, a niektórych uzależnić. Komentarze i polubienia pojawiające się pod postami dostarczają nam pozytywnych odczuć, ale używane w sposób niekontrolowany, mogą wzmacniać negatywne odczucia, prowadzić do burzenia intymności, przywiązania emocjonalnego, a nawet prowadzić do depresji i prób samobójstwa. Opowiadająca o różnych przypadkach psycholożka uświadamia nam jak poważnym problemem może być nieumiejętne korzystanie z mediów społecznościowych.

„Sfejsowani. Jak media społecznościowe wpływają na nasze życie, emocje i relacje z innymi” zawiera dziesięć rozdziałów stopniowo wprowadzających nas w świat problemów związanych z korzystaniem z możliwości web 2.0. W pierwszym rozdziale autorka pokazuje nam, w jaki sposób korzystanie z facebooka i innych portali społecznościowych wpływa na nasze relacje z ludźmi, jak traktujemy znajomości oraz siebie. Nie zabraknie tam opisów nieumiejętnego dzielenia się złymi informacjami (od rozstań po śmierć bliskich), ciągłego dbania o swój wizerunek, poprawiania zdjęć, edytowania postów oraz coraz częstszego unikania interakcji z ludźmi.

Drugi rozdział skupia się na ważnym aspekcie manipulowania i obróbki zdjęć, kreowania wizerunku (robienie wrażenia inteligentniejszych, z większym poczuciem humoru), co czasami przybiera formę żebrania o uwagę. Idealnym podsumowaniem tego rozdziału byłoby zdanie: „Wszyscy bawimy się w tej internetowej piaskownicy, tworząc w niej wyobrażony świat, gdzie spędzamy czas na dumaniu, jak dodać sobie powabu i wydawać się lepszymi, niż jesteśmy – według siebie samych – w rzeczywistości”. Jednak owa zabawa nie ogranicza się do aktywności w sieci. Rozszerza się na realne relacje społeczne. Psycholożka zwraca uwagę na to jak bardzo unikamy prawdziwych interakcji uciekając do wirtualnej rzeczywistości, w której możemy kreować się na gwiazdę.

W trzecim rozdziale pojawia się bardzo ważny problem prywatności. Większość osób żyje w przekonaniu, że nie trzeba zmieniać ustawień prywatności, a pozostali, że ustawienia prywatności pozwalają na jej zachowanie. Na wielu przykładach Suzana E. Flores pokazuje nam, że są to mylne wrażenia. Autorka podpowiada nam w jaki sposób naprawdę możemy zadbać o prywatność.

Czwarty rozdział poświęcony jest ilości znajomych, relacji z nimi, naszych emocji oraz dodawanie do znajomych nieznanych nam osób, których nie chcemy poznać w rzeczywistości. Poruszono również problem „usuwania ze znajomych”. Flores wskazuje, dlaczego czasami tracimy wieloletnich przyjaciół, czego nie lubią fejsbukowi znajomi.

W piątym rozdziale amerykańska psycholożka skupia się na tworzeniu i rozpadaniu się związków od wpływem mediów społecznościowych. Sporo miejsca poświęca flirtowaniu, zdradzie, zakochiwaniu, poznawaniu nowych osób i przenoszeniu internetowych relacji do rzeczywistości.

Szósty rozdział na pewno będzie bardzo interesujący dla nauczycieli i rodziców. Pozwala nam zobaczyć, w jaki sposób i gdzie najczęściej młodzi się ze sobą komunikują. Ponad to lepiej zrozumiemy zachowania związane z przemocą w Internecie, hejtem oraz zadziwiającym zanikiem prywatności, a także wpływ na kształtowanie się osobowości młodych ludzi. Autorka pisze także o bardzo ważnym problemie pedofilii, samobójstwach młodych ludzi, wkluczeniach społecznych.

W siódmym rozdziale dowiemy się jak bardzo niebezpieczne mogą być relacje na portalach społecznościowych. Szczególnie interesujące są tu sylwetki różnych typów osobowości, które pozwolą nam uświadomić sobie jakie metody manipulacyjne stosują nasi znajomi i nieznajomi.

Suzana E. Flores skupia się też na poważnym problemie uzależnienia. W ósmym rozdziale dowiemy się jak bardzo szkodliwa jest niemożliwość wylogowania się i ciągła potrzeba przeglądania aktualności.

Dziewiąty rozdział porusza problem okazywania sympatii, uwagi, czekania na komentarze i kształtowanie na tej odstawie postrzegania własnej osoby.

W ostatnim rozdziale autorka pokazuje nam jak bardzo niebezpieczne i kłopotliwe może być informowanie innych użytkowników o swoim miejscu pobytu, jak bardzo dużo czasu tracimy na ciągłe obserwowanie reakcji znajomych na nasze statusy oraz w jaki sposób zbyt wiele informacji publikowanych na facebooku może być dla nas niebezpieczna.

Na końcu książki znajdziemy aneks z przykładowymi przypadkami zachowania w mediach społecznościowych. Takie spojrzenie pozwala nam na dystans do wielu zjawisk, z jakimi mamy do czynienia w Internecie.

„Sfejsowani” to bardzo dobrze napisany poradnik pozwalający nam odnaleźć się w nowej rzeczywistości technologicznej. Liczne przykłady, dokładny opis, trafne wskazówki sprawiają, że jest to lektura przydatna zarówno dla młodzieży, rodziców, nauczycieli oraz każdego, kto jest aktywny na jakikolwiek portalu społecznościowym. Osobiście oczekiwałam po tej książce czegoś innego. Naukowy tytuł przed nazwiskiem autorki sprawił, że nastawiłam się na publikację naukową, statystyki, dokładniejsze opisy. Mimo tego małego rozczarowania zdecydowanie polecam. Książkę napisano lekkim, bardzo przystępnym językiem.

Kup książkę