I Ty możesz zostać pisarzem!

Dziś wyjątkowo o dwóch książkach z dwóch różnych wydawnictw o jednym, ważnym temacie: pisaniu. To w jaki sposób wypowiadamy się określa naszą pozycję społeczną. Z pisaniem jest podobnie. Ubieranie myśli w słowa przelewane na papier nie jest łatwą sztuką, ale na pewno każdy może ją opanować. Znienawidzone szkolne wypracowania zdecydowanie zniechęcają do podejmowania jakiegokolwiek wysiłku, ponieważ ta czynność powinna być bardziej twórcza, swobodna i odzwierciedlać zainteresowania piszącego, a nie wtłaczać go w schematy kulturowe. Dowolność tematyczna pozwala również na rozwijanie zainteresowań, pokazuje, że pisanie to nie tylko nudny język polski, ale umiejętność, która przydaje się biologom, chemikom, matematykom czy informatykom i wielu, wielu innym specjalistom, dlatego każdy z nas powinien ją ćwiczyć i zachęcać swoje pociechy do podejmowania trudu.

Do moich rąk trafiły dwie publikacje wychodzące naprzeciw początkującym piszącym i pokazujące im, że czynność ta jest nie tylko interesująca, ale pomaga rozwijać nasze zainteresowania, uważniej obserwować świat. Każda z nich adresowana jest do innego grona odbiorców. „Tresura pióra. Kurs kreatywnego pisania, wymyślania i fantazjowania” Rafała Witka to publikacja dla młodszego grona piszących, czyli dla wszystkich uczniów szkoły podstawowej, natomiast „Magia pisania” Gail Carson Levine będzie odpowiednia dla młodzieży (czyli od piątej klasy szkoły podstawowej po liceum), a nawet dorosłych (chociaż domyślnym odbiorcom raczej jest właśnie młodzież). Każda wygląda inaczej: w pierwszej mamy mniej tekstu, więcej zabawy słowem, ilustracje, miejsce na ćwiczenia, proponowane zabawy słowne (co troszkę może przypominać zadania z języka polskiego). Druga to ciągły tekst opowiadający o poszukiwaniach tematów, ubieraniu codziennych spraw w niezwykłą opowieść. Jak widać obie różnią się bardzo, dlatego przyjrzę się jednej i drugiej i mogę śmiało stwierdzić, że warto sięgnąć po obie: pierwsza na początek, druga jako poszukiwanie wskazówek, w jaki sposób rozwijać podstawowe umiejętności.

„Tresura pióra”

Pierwsze, co przykuwa naszą uwagę to strona wizualne: spora ilość ilustracji, wolnego miejsca, tekstów w różnych ramkach, różnorodnych czcionek, a do tego nie zabraknie i kolorów. Ważne informacje podane w taki sposób, że młody czytelnik – kursant będzie chciał przeczytać. Niedługie tłumaczenia oraz polecania są wstępem do zadań. Autorzy pokazują w jaki sposób można puścić wodze fantazji i wyjść poza granice znanych nam schematów, dzięki czemu pisanie zaczyna przypominać dziecięcą zabawę w wymyślanie historii. Książka jest przemyślanym zbiorem ćwiczeń, w którym stopniowana jest trudność zadań oraz samodzielność ćwiczącego: zaczynamy od zabaw z alfabetem, a kończymy na pisaniu własnych biogramów, czyli treści niedługich, opartych na życiu, ale zachęcających do zabawy wyobraźnią i słowem. 

Między tymi dwoma etapami znajdziemy trzydzieści zadań rozwijających nie tylko umiejętności pisania, ale przede wszystkim twórczego myślenia, którego nie byłoby bez fantazjowania i zabawy słowem. Każde zadanie warto wykonywać kilka razy i na wiele różnych sposobów, dzięki czemu pozwolimy sobie na większe ćwiczenie naszych umiejętności. Rafał Witek uświadamia nas, że „lekkie pióro” to bardzo ważna umiejętność nie tylko w czasie pisania powieści czy opowiadań, ale także zdolność zapisania notatki, podania czy wielu innych ważnych pism. Każde zadanie jest inne i pomaga rozwinąć odmienne spojrzenie na różna rzeczy oraz kształtować elastyczność w czasie tworzenia tekstu. Pisarz kładzie na początku nacisk na systematyczność: codzienne pisanie pomaga w pokonaniu własnych barier tworzenia wypowiedzi.

Całość – mimo licznych rad, wzorów, podpowiedzi, zabierania w niezwykłe światy – bardziej przypomina zeszyt ćwiczeń, ale nie są to takie typowe szkolne, nudne ćwiczenia tylko interesujące wyzwania. Z książki mogą korzystać zarówno dzieci, młodzież, jak i dorośli. Warto wykorzystać ją do wspólnej zabawy z dzieckiem i rodzinnie tworzyć różnorodne teksty, a później je czytać, oceniać, wyszukiwać dobre strony, podpowiadać sobie, w jaki sposób jeszcze mogliśmy pozwolić poszaleć naszej wyobraźni.

„Magia pisania”

Książka zdecydowanie bardziej przypomina poradniki dla dorosłych. Niedługie rozdziały (także 30, jak w poprzedniej książce) zawierają wskazówki, w jaki sposób zmienić swoje podejście do wielu spraw, w codziennych rzeczach dostrzec ich potencjał. Gail Carson Levine krok po kroku pokazuje, w jaki sposób tworzy się fabuły, wybiera narrację, słownictwo oraz dokonuje redakcji tekstu. Po każdym rozdziale znajdziemy propozycje tematycznych ćwiczeń oraz wiele wskazówek, w jaki sposób zwyczajną rzecz uczynić interesującą. Ponad to czytelnicy dowiedzą się jak wiele wysiłku i systematycznej pracy trzeba włożyć w pisanie, aby książka uzyskała odpowiednią formę. Pisarka dzieli się z czytelnikami własnymi doświadczeniami pisarskimi w czasie tworzenia jej popularnej książki „Ella Zaklęta”. Poza opisem powstawania wielu wersji nie zabraknie też rad, w jaki sposób radzić sobie z niemocą twórczą, wskazówek, w jaki sposób zaczynać i ćwiczyć pisanie, jak daleka jest droga od napisania tekstu do wydania, dzięki czemu początkujący pisarz wie, że nie powinien się zniechęcać odmowami i sugestiami wydawnictw.

„Magia pisania” przeznaczona jest dla młodzieży. Myślę, że najlepiej sprawdzi się w przypadku uczniów szkół średnich oraz dorosłych sięgających po pióra. Będzie doskonałym domowym kursem dla wszystkich, którzy chcą rozwinąć swoje umiejętności pisarskie.

Jak widać obie książki godne są uwagi, ale na innych etapach edukacji oraz umiejętności, dlatego warto kupić obie i zacząć swój trening od książki polskiego pisarza, Rafała Witka "Tresura pióra", a następie przejść do kursu proponowanego przez amerykańską pisarkę, Gail Carson Levine "Magia pisania". Zdecydowanie polecam wszystkim mającym problemy z pisaniem jakichkolwiek tekstów, ponieważ dzięki nim będą mieli okazję poćwiczyć swoją umiejętność posługiwania się słowem pisanym i przenoszenie myśli na papier stanie się dużo łatwiejsze.