Jola Richter -Magnuszewska "Rok na targu"

Jola Richter -Magnuszewska, Rok na targu, Warszawa „Nasza Księgarnia” 2018

Odkrywanie zmian zachodzących w świecie jest dla dzieci nie lada wyzwaniem. Wymaga sporego zaangażowania w obserwowanie otoczenia oraz dostrzegania przyczynowości, dlatego w codziennej edukacji warto wykorzystać odpowiednie lektury pozwalające lepiej zrozumieć przyrodę oraz funkcjonowanie w niej ludzi. Doskonałym materiałem do takiej nauki jest seria książek wydanych przez Naszą Księgarnię „Rok w”. W każdym tomie na pierwszych stronach znajdziemy mini opowieści będące zarysem osobowości bohaterów, których znajdziemy na każdej ilustracji -będącej rozbudowaną planszą- zabierających dzieci w świat poszczególnych miesięcy. Mały czytelnik poznaje całą plejadę różnorodnych postaci. Każdy jest tu inny, a przez to interesujący. Oswojenie się z nimi, zapamiętanie pozwoli dziecku na ćwiczenie pamięci i umiejętności mowy, snucia o nich opowieści, dostrzegania jak zmienia się życie w poszczególnych miesiącach, odkrywania zależności społecznych. Dziecko może ich spotkać na kolejnych stronach książki: dwunastu stronach z miesiącami oraz jednej pozwalającej ocenić sprawność intelektualną dziecka. Mały czytelnik będzie mógł odkryć przebiegające zmiany, nazwy miesięcy oraz nauczyć się odczytywania godzin i temperatury.

„Rok w krainie czarów” zabiera czytelników do świata motywów literackich i uczy zabawy nimi, „Rok w lesie” pozwala na zapoznanie się z najpopularniejszymi w Polsce dzikimi zwierzętami, „Rok na wsi” pokazuje jak w każdym miesiącu zmienia się życie zwierząt gospodarczych oraz ich właścicieli, „Rok w mieście” pomaga zrozumieć jak przyroda wpływa na zachowanie ludzi oraz jakie zachodzą w niej zmiany, a także poznać wiele zawodów, „Rok na targu” uświadamia czym jest sezonowość produktów oraz pozwala poznać różne grupy społeczne, z kolei „Rok w przedszkolu” oswaja dziecko z tym, co dzieje się w poszczególnych miesiącach w placówce edukacyjnej i jako jedyny zaczyna się od września.

Każda z książek prezentuje mini opowieści rysunkowe o wszystkich bohaterach. Znajdziemy w nich nie tylko wiele cennych informacji, ale i sporą dawkę humoru, który wyłania się dopiero po prześledzeniu paru stron z przygodami, dzięki czemu dziecko będzie uczyło się śledzenia losów poszczególnych postaci, wyłaniania z nich dziwnych lub nieprawdopodobnych zdarzeń, zaskakujących zwrotów akcji, zachowań społecznych. Wielkim plusem publikacji jest bogactwo ilustracji, dynamiczność wynikająca z żywiołowości bohaterów oraz zmieniającego się otoczenia. Brak tekstu na poszczególnych stronach daje wielkie pole do popisu dla młodych opowiadaczy i oswaja dzieci z książkami. Młodzi czytelnicy wchodzą w świat ilustracji, wyszukują swoich ulubionych bohaterów, snują nich opowieści albo mogą słuchać rodziców wymyślających przygody poznanych bohaterów. Za każdym razem nieco inne, zaskakujące i rozwijające nowe umiejętności językowe, pozwalające utrwalić nabyte słownictwo i zachęcić do swobodnego wypowiadania się.

Nim jednak dziecko zdobędzie umiejętność nazywania i opowiadania zabawa z książką zachęca do przeglądania i pokazywania palcem konkretnych rzeczy, co pozwala na kształtowanie umiejętności komunikowania się. Duże litery w nazwach miesięcy stają się pretekstem do wchodzenia w świat pisma, nauki nazw miesięcy, czytania globalnego oraz budowania skojarzeń, dzięki którym młody czytelnik będzie posiadał sporą wiedzę o zmianach zachodzących nie tylko w przyrodzie, ale i w życiu ludzi, a także odkryje w jaki sposób natura determinuje ludzkie i zwierzęce zachowania.

Wszystkie tomy łączą piękne ilustracje, na których roi się od bohaterów, twarde solidne matowe strony oraz informacje zawarte na początku książki sprawiają, że dzieci chętnie sięgają po te książko. Każdy miesiąc niesie niespodziankę, każdy ma swoje uroki i zmusza do snucia opowieści.

Seria książek o roku to także świetny materiał do terapii. Pozwala ćwiczyć spostrzegawczość, uczyć pojęć globalnych, i przemyca bardzo dużo informacji o zwierzętach, motywach literackich, ludziach i kulturze. Z tymi książkami można bawić się na różne sposoby: pokazywać na każdej stronie określone postacie, prosić dziecko by to robiło, śledzić losy konkretnych bohaterach przez cały rok (np. skupić się na niedźwiedziu i zobaczyć, w jaki sposób spędza czas). Ostatnie strony publikacji zawierają interesujące, tematyczne ćwiczenia, dzięki czemu dzieci po raz kolejny mogą wodzić palcem po stronach, pokazywać określone przedmioty, rozwiązywać zagadki, a przez to ćwiczyć spostrzegawczość, koncentrację, słownictwo, motorykę małą.

Książki te są doskonałym źródłem wiedzy o zachodzących wokół nas zmianach, ale nie ma tu tradycyjnego ograniczania się do zilustrowania ich „czterema drzewami” obrazujące zmiany zachodzące w ciągu roku. Ilustratorzy pozwalają, aby dzieci weszły w świat fascynującej przyrody i chciały ją odkrywać. Dzięki tym publikacjom będziemy też wiedzieli, z jakimi rzeczami nasza pociecha ma problemy. Pozwoli nadrobić braki, ćwiczyć koncentrację, spostrzegawczość, umiejętność mówienia (naśladowanie odgłosów zwierząt, nazywanie ich, opowiadanie o nich), a także zobaczyć czy nasza pociecha dobrze rozpoznaje popularne motywy literackie.

Ze względu na to, że są to książki bardzo solidne sprawdzą się już w przypadku rocznych dzieci, a nawet takich, które dopiero siadają. Ważne, aby nie pozwalać dziecku na obgryzanie stron, zawsze towarzyszyć w zabawie. Cała seria zawiera książki, z których dziecko nie tylko nie wyrasta szybko, ponieważ daje szerokie pole rodzicom do rozwijania umiejętności dzieci, ale jest też doskonałym materiałem do wykorzystanie w pracy logopedy czy nauczyciela języka polskiego na wszystkich etapach edukacji. Świetnym uzupełnieniem książki będą plastikowe, papierowe czy plastelinowe figurki zwierząt, ludzików, domków, w czasie tworzenia których dziecko będzie mogło ćwiczyć swoje umiejętności manualne, a wykorzystując je do zabaw z książką rozwinie swoją umiejętność abstrakcyjnego myślenia.

Jola Richter-Magnuszewska w „Roku na targu” zabiera nas w świat zakupów i zmian przyrody w ciągu roku oraz pozwala uzmysłowić młodym czytelnikom, że niektóre produkty w sprzedaży występują sezonowo. Ponad to publikacja zachęca do poznawania otoczenia, przyglądania się ludziom, ich codziennym czynnościom. Dzieci dzięki tej publikacji poznają szeroki przekrój społeczny, różne typy osobowości, wśród których nie zabraknie zielarki, targowych handlarzy, cukierników, kucharzy, ogrodników i wiele innych osób sprzedających, kupujących, dbających o czystość otoczenia. Wszystkich bohaterów poznajemy na pierwszej stronie, gdzie obok rysunku postaci znajdziemy niedługi opis czym się zajmują, co lubią, jakie są ich powiązania społeczne, w jaki sposób zarabiają. Na kolejnych podwójnych stronach możemy dokładniej przyjrzeć się ich zajęciom, zobaczyć w jaki sposób zmienia się to, czym w ciągu roku handlują. Dzięki temu dzieci dostrzegą, że stoisko „Ładny kwiatek” zimą oferuje choinki, tuje, wiosną oraz jesienią sadzonki drzew, a latem kwiaty. Podejrzą również stoisko z ubraniami, na którym stroje zmieniają się razem z porami roku: zimą są ciepłe, a latem lekkie, dostosowane do pogody. Do tego nie zabraknie wpływu pogody na warunki, w jakich sprzedawcy pracują. Jedne miesiące zapewniają spokojną pracę, w inne trzeba walczyć z wiatrem targającym towar lub ulewami czy prażącym słońcem, nadmiernie grzejącym słońcem. Zmienia się również otoczenie targowe: zimą dostrzeżemy drzewa bez liści, otoczenie pokryte śniegiem, zamarzniętą sadzawkę, a w pobliskich domach przez okna widać dziecko leżące w łóżku, kobietę robiącą ciepły napój. W takie dni ciepłe jedzenie z kotła cieszy się sporym powodzeniem. Latem natomiast ludzie chętniej kupują orzeźwiające soki, koktajle, lody. Na targowisku nie zabraknie również pasa zieleni, ławek, na których można odpocząć. Wszyscy w miarę możliwości starają się dbać o tę przestrzeń, ponieważ może przyciągnąć przechodniów, sprawia radość osobom, które muszą pracować na targowisku. Targowa społeczność jest zgrana, uczynna, życzliwa. Oczywiście bywają również wyjątki, ale ogólnie otoczenie robi bardzo dobre wrażenie.

Każda podwójna strona to pretekst do odkrywania zależności społecznych, dostrzegania wspólnej pracy, uświadamiania sobie znaczenia targowisk. Bogate w szczegóły ilustracje przemycają wiele wiedzy nie tylko o zmianach zachodzących w przyrodzie, świętach, ale też organizacji takich miejsc jak targowisko. Lektura będzie świetnym pretekstem do przedszkolnych zabaw w targowisko, na którym nie będziemy mieli tylko jednego stoiska, ale całą gamę z różnorodnymi produktami-zabawkami. Można zachęcić dzieci, by weszły w konkretne role, a przez to w czasie zabawy nabywały ważnych umiejętności, rozwijały pewność siebie i otwartość na spontaniczne sytuacje. W czasie takiej zainspirowanej lekturą zabawą można poćwiczyć umiejętność liczenia (pieniądze), tworzenia czegoś (rysowanie lub robienie kwiatków i innych produktów do własnych stoisk), twórczego podejścia (zachęcić do zastanowienia się, co dana osoba chce sprzedawać). Do tego przed zabawą warto sprawdzić jaka panuje pogoda na zewnątrz i porozmawiać o tym, w jakich warunkach byłaby to praca. Młodzi sprzedawcy mogą inspirować się pomysłami zawartymi w lekturze.

Całość naprawdę bardzo interesująca i inspirująca, a do tego zachęcająca do opowiadania o przygodach bohaterów, ich nastawieniu. Młody czytelnik może wymyślać, co zawarte w książce postacie do siebie mówią. Publikacja zdecydowanie godna polecenia.