środa, 12 września 2018

Stefania Leonardi Hartley "Najpiękniejsze Mity greckie" il. Giulia Baratella i in.


Stefania Leonardi Hartley, Najpiękniejsze Mity greckie, il. Giulia Baratella i in., tł. Agata Byra, Warszawa “Zielona Sowa” 2018
Poznanie zaczyna się od kształtowania umiejętności połączenia znaczeń z obrazami/ symbolami. Język w naszym życiu ma bardzo duże znaczenie. Dużo większe niż byśmy przypuszczali i tego chcieli, dlatego niezwykle ważna w edukacji jest świadomość językowa, rozwijanie zasobu słownictwa, przyswajanie sobie kodów kulturowych, poznawanie języków i odkrywanie, w jaki sposób wpływają na interpretację świata. „Granice naszego języka są granicami naszego świata” przekonywał Ludwig Wittgenstein. Znajomość związków frazeologicznych, językowych niuansów decyduje o tym czy jesteśmy świadomymi odbiorcami kultury. Z bardzo wielu powodów „Biblia” i grecka czy rzymska mitologia są bardzo popularnymi książkami, a kolejne opowieści z tych książek przerabiane są na lekcjach języka polskiego. Związane z chrześcijańską tradycją „Pismo święte” od czasów powstania druku ma nie tylko wiele przekładów, ale też powstało bardzo dużo jego wersji dla dzieci. Na rynku wydawniczym można znaleźć już propozycje dla niemowlaków. Mitologia Greków i Rzymian ze względu na brak aktualnych powiązań religijnych ma dużo mniejszy zasięg, ale mimo wszystko jest obecna w naszej edukacji i każdego roku na rynku wydawniczym ukazuje się minimum jedna interesująca propozycja dla przedszkolaków oraz uczniów szkoły podstawowej. Starsi sięgają po utwory Jana Parandowskiego.
Wchodzenie w świat mitologii to nie tylko poznawanie opowieści należących do dawnych wierzeń, ale też odkrywanie ważnych systemów wartości, które w formie adaptacji do dziś w funkcjonują w naszej kulturze. Umiejętność rozpoznawania znaków językowych, odczytywania ich prawdziwego znaczenia oraz znaczenia etycznego często wiąże się z koniecznością zgłębiania tajników kultury, poznawania ich składników, symboli, ludowych rytuałów przemyconych do chrześcijaństwa, a także odkrycia, a jaki sposób nasi przodkowie postrzegali świat. Z tego powodu regularnie sięgamy po kolejne adaptacje mitologii.
Do naszych rąk trafiła pięknie oprawiona książka „Najpiękniejsze Mity greckie” opracowane przesz Stefanię Leonardi Hartley. Pierwsze, co przykuwa uwagę młodego czytelnika to bardzo dobrze opracowana w tej publikacji sfera wizualna oddająca to, co czytelnik może znaleźć w treści. Dużej ilości barwnych ilustracji o prostej kresce i ciepłych, przyjemnych dla oczu kolorach towarzyszą niedługie rozdziały zawierające tekst wydrukowany dużą czcionką. To sprawia, że czytanie dla dzieci zaczynających swoją przygodę z tekstem pisanym jest łatwiejsza. Śliskie strony, bardzo dobre szycie, barwne strony, ilustracje wypełniające większą część książki sprawiają, że młodsi czytelnicy mają na czy skupić swoją uwagę. Tekst wydaje się tu jedynie dodatkiem do historii zawartej w obrazkach, ale za to pozwala bardzo dobrze zrozumieć, jakie informacje niesie strona wizualna.
Dzięki tej publikacji dzieci zapoznają się z bogami starożytnej Grecji, początkami kształtowania się świata, cechami rozpoznawalnymi bogów. Następnie odkryją opowieść o puszce Pandory, Prometeuszu, Demeter i Persefonie, Minotaurze, Ikarze i Dedalu, Panie i Syrinks, Heraklesie, Midasie, Perseuszu i Meduzie, Pegazie i Bellerofoncie, Jazonie i Argonautach, Erydzie, wojnie trojańskiej i przy okazji o Achillesie, Odyseuszu i innych bohaterach wpływających na odbiór utartych zwrotów językowych. Autorka zadbała, aby były to opowieści jak najbardziej proste, a tłumaczka (Agata Byra) zadbała, aby były one przyjemne także dla polskiego czytelnika, dzięki czemu zawarte w niej przygody greckich bogów i herosów czyta się bardzo przyjemnie również na głos.
Dla mnie mitologia ma także znaczenie etyczne. Opowieści pokazujące postawy starożytnych bóstw są odzwierciedleniem świata ludzkiego, jego systemu wartości, wyznaczania określonym grupom miejsca w społeczeństwie. Często towarzyszy im bezmyślna i prosta brutalność, pokazuje świat pełen nierówności. Warto wykorzystać mitologię do dyskusji o zmianach tego, co obecnie uważa się za moralne, zachęcić do zabawy polegającej na zmianie ról. Takie eksperymenty z mitologią, do której czytelnicy mają już spory dystans, ponieważ nie wiąże się z żadnymi wierzeniami będzie dla dzieci interesującym doświadczeniem i pozwoli na wyrobienie wrażliwości etycznej, pomoże odkryć, że utarte kody i schematy nie zawsze są dobre. Dzięki temu, że są to opowieści niedługie i bardzo proste doskonale sprawdzą się na lekcjach etyki w przypadku uczniów nauczania początkowego. Upieczemy wtedy trzy pieczenie na jednym ogniu: zapoznamy dzieci ze starożytnymi wierzeniami oraz zachęcimy do sceptycznego spojrzenia podsuwanych im rozwiązań, wrażliwego myślenia oraz wzbogacania języka. Piękna szata graficzna sprawi, że młodzi czytelnicy bardzo chętnie będą po tę publikację sięgać. Mnie pozostaje marzyć, aby w podobnej formie do młodych czytelników trafiły opowieści o filozofach.










1 komentarz: