NOWA WYSTAWA | Anna Bella Geiger | PIĄTEK, 7 grudnia, godz.19

Zachęta — Narodowa Galeria Sztuki
zaprasza na wernisaż wystawy

 Anna Bella Geiger. Mapy pod niebem Rio de Janeiro

Brazylia 1500-2001, 2001, kolekcja prywatna

piątek, 7 grudnia o godz. 19.

Otwarcie poprzedzi godzina dla mediów — spotkanie z artystką i kuratorem na wystawie od 12 w Zachęcie.

Mapy pod niebem Rio de Janeiro to prezentacja twórczości pionierki sztuki brazylijskiej Anny Belli Geiger (ur. 1933). Wystawa odzwierciedla różnorodność zainteresowań artystki: od antropologii do astronomii, od kultur tubylczych i alchemii do poezji konkretnej i brazylijskiej muzyki, od nowoczesnych utopii i dystopii do teorii gier. Punkt wyjścia i główny trzon ekspozycji stanowią prace Geiger z lat 70. XX wieku: rysunki, grafiki i projekcje wideo.

Wystawa podejmuje również temat współczesnej tożsamości Brazylijczyków — „brazylijskość” (brasilidade) oraz  jej widocznych i ukrytych aspektów. To tożsamość głęboko złamana przez historię kolonialną i postkolonialną, mocno naznaczona przez juntę wojskową, która rządziła krajem od połowy lat 60. do lat 80., czyli w okresie powstania większości pokazywanych tu prac. Brasilidade  jest zakorzeniona w świadomości i wyobraźni zarówno Brazylijczyków, jak i cudzoziemców, co owocuje fantastycznymi wyobrażeniami i mitami. Geiger porusza ten temat w swoich pracach, które często przypominają mapy Ziemi oraz mapy nieba. Pokazuje w nich Brazylię jako kraj, państwo, miejsce, „pustkę”, mit, gdzie okrutna rzeczywistość spotyka wzniosłe marzenia. Często utkana ze stereotypów nabierających rangi sloganów lub przepowiedni — jak na przykład w zdaniu „Brazylia jest krajem przyszłości, i zawsze nim będzie” zapożyczonym z książki Brazylia: kraj przyszłości Stefana Zweiga z 1942 roku.

Anna Bella Geiger to nie tylko klasyczka sztuki brazylijskiej, ale również wpływowa wykładowczyni. Wystawa — choć koncentruje się na wybranym fragmencie jej twórczości — ukazuje jej różne oblicza: jako Brazylijki, córki polskich emigrantów, wnikliwej analityczki tożsamości, artystki awangardowej czy w końcu nauczycielki. Tę ostatnią rolę jako ważny aspekt jej działalności artystycznej przedstawiają prace wideo i seria fotografii wykonanych podczas wypraw plenerowych ze studentami w latach 1969–1973. Umieszczają one brasilidade w kontekście „niedojrzałości” Brazylijczyków — z jednej strony często postrzeganych jako potomkowie autochtonów, z drugiej zaś jako potomkowie europejskich kolonizatorów.

Anna Bella Geiger reprezentowała Brazylię na wielu wystawach, między innymi na biennale w Wenecji i São Paulo. Wystawa Mapy pod niebem Rio de Janeiro jest pierwszym dużym pokazem artystki w Polsce.

kurator: Marek Bartelik
współpraca ze strony Zachęty: Magdalena Komornicka
projekt ekspozycji: Jarosław Kozakiewicz

sponsor wernisażu: Freixenet
patroni medialni: Stolica, artinfo.pl

Wystawa prezentowana: 8.12.18–24.02.19

W niedzielę, 9 grudnia o godz. 12.15 polecamy także oprowadzanie kuratorskie Marka Bartelika oraz spotkanie z artystką na wystawie — Anna Bella Geiger w rozmowie z Agnieszką Sural (godz. 13).