Norman Davies "Europa walczy 1939-1945"

Norman Davies, Europa walczy 1939-1945. Nie takie proste zwycięstwo, tł. Elżbieta Tabakowska, Kraków 2008

Praca historyka często polega nie na wyszukiwaniu nowych faktów, ale na szukaniu nowego spojrzenia na te już znane. Nadawanie nowych znaczeń może często być ważniejsze dla wielu krajów niż kolejne odkryte i zanalizowane archiwa. Tak jest w przypadku obszernej pracy Normana Daviesa „Europa walczy”, w której opisuje to, co wszyscy już z wielu źródeł doskonale znają. Innemu spojrzeniu zostaje poddane tło owych danych. Amerykańskie i brytyjskie władze zostają oceniane z perspektywy widza, który na Lenina (a później Stalina), Hitlera, Franco, Roosevelta, Churchilla patrzą jak na tyranów, którzy za wszelką cenę chcieli zdobyć dla swoich krajów i swojej korzyści jak największą władzę. Narody ze słabszymi władzami, popełniające minimalne błędy dyplomatyczne zostały spychane na margines. Trafiła tam i Polska, która na wschodzie straciła wiele ziem. Rozporządzenia Stalina zmusiły Polaków do przemieszczeń na zachód. To, co w przypadku Polaków i masowych wysiedleń Niemców wydaje się normalne w przypadku Czechów często było krytykowane. Na dekrety Beneša patrzono jak na zbrodnie przeciwko ludzkości.

Norman Davies jako historyk poddaje ciągłej dekonstrukcji oczywiste spojrzenie na świat i jego historię. Nie ma tu rozwiązań prostych. Dzieje ludzi w danym wycinku czasu są tak skomplikowane, jak nasza teraźniejszość.

Książkę (jak wszystkie tego autora) czyta się bardzo szybko, język jest wyjątkowo prosty, a same pozycje sprawiają wrażenie popularnonaukowych ze względu na stylistykę. „Europa walczy” jest doskonałym podsumowaniem lub wstępem do zagłębiania się w skomplikowane tajniki II wojny światowej. Całość jest w pewnym stopniu niemal jak program naszego słynnego dziennikarza Bogusława Wołoszańskiego, którego – podobnie jak książka Daviesa – do szukania informacji i podjęcia próby zrozumienia mechanizmów działań politycznych.

fragment książki na stronie wydawcy