Seria "Najwybitniejsi Naukowcy": "Hypatia. Prawda w matematyce" i "Pasteur. Rewolucja drobnoustrojowa"

Komiks kojarzy nam się z lekką, niezobowiązującą rozrywką. Ciągle jest za mało doceniany w edukacji, pomijany, przemilczany, a przecież to doskonała pomoc zachęcająca do czytania, materiał mogący skutecznie przyciągnąć do słowa pisanego. Na szczęście stopniowo się to zmienia i mam nadzieję, że jeszcze troszkę i będzie doceniany, a twórcy wykorzystają jego potencjał do edukowania kolejnych pokoleń. Patrząc na różne propozycje komiksów przemycających wiedzę uważam, że idziemy w dobrym kierunku. Zdobywanie wiedzy jeszcze bardziej będzie kojarzyło się z rozrywką, a młodzi czytelnicy chętnie będą poszerzać wiedzę. Jedną w wielu ciekawych propozycji jest seria „Najwybitniejsi Naukowcy” wydawana przez Wydawnictwo Egmont. Jordi Bayarri w przystępny sposób prezentuje sylwetki znanych uczonych. Wszystkie publikacje powstały przy współpracy z dr. Tayrą Lanuzą, znawczynią historii nauki. Do polskich czytelników trafiły już opowieści o Darwinie, Marii Skłodowskiej-Curie, Einsteinie, Arystotelesie, Newtonie, Hypatii i Pasteurze. Niedługo ukażą się też komiksowe biografie Ady Lovelance i Galileusza. W przypadku życiorysów kobiet bardzo podoba mi się to, że dostajemy zarys dziejów z dyskryminującą otoczką i pokazaniem jak wiele zależało od bliskich i ich wsparcia.

Jordi Bayarri pokazuje nam nie tylko życie wybitnych postaci, ale też pozwala zrozumieć przemiany społeczne, warunki, w których żyli badacze. Dostrzegamy jak ważny był ich warsztat pracy, obserwacje, tworzone notatki, nawiązywane współprace, zainteresowania zgodne z wiedzą znaną żyjącym im współcześnie ludziom. Każdy z nich też zmieniał ten zasób informacji, wprowadzał nowe światło w nieznane obszary. Bez ich wkładu nie mielibyśmy urządzeń, które codziennie ułatwiają nam życie, wyszukanych rozrywek umilających nam czas, zagadek myślowych skłaniających do abstrakcyjnego myślenia, lekarstw. Jak niesamowicie wiele zmienili uświadamiamy sobie studiując ich życiorysy. Dla starszych czytelników istnieje wiele obszernych ksiąg pozwalających przenieść się w czasie i poznać realia, w jakich żyli poszczególni naukowcy. Dla dzieci i młodzieży takich publikacji jest niewiele, ale to się powoli zmienia. Coraz częściej doceniamy znajomość kontekstu powstania teorii, tło historyczne i personifikacja praw przez przypisanie jej określonej osobie z całym bagażem charakteru i doświadczeń. Seria Najwybitniejsi Naukowcy to komiksy przeznaczone dla młodych czytelników. Dzięki niej mogą oni poznać sylwetki ludzi nauki, dowiedzieć się, w jaki sposób przyczynili się do postępu w różnych dziedzinach, dlaczego byli prekursorami oraz w jakich realiach żyli. Do tego autor wprowadza czytelników w pojęcia naukowe, łatwo objaśnia najpopularniejsze teorie, przybliża sylwetki badaczy, którzy wpłynęli na dokonania naukowców. Pojawia się tu też wiele ważnych tematów politycznych. Stajemy się świadkami wojen, starć różnych grup społecznych.

Niesamowicie bardzo cieszy mnie to, że właśnie ta seria pojawiła się na polskim rynku, ponieważ wyszła ona spod „pióra” hiszpańskiego scenarzysty i rysownika Jordiego Bayarri wprowadzającego młodych czytelników w bardzo przystępny sposób w świat ludzi nauki, uświadamiającego, że za ich sukcesem stała niezwykła fascynacja i chęć odkrycia czegoś nowego, zrozumienia świata, przełamania stereotypów, poszukiwania prawdy, badania świata i dystans do tego, co oczekiwały od naukowców wpływowe grupy. Polskie wersje na końcu lektury zawierają dodatkowy materiał o prezentowanej postaci. Doktor Tomasz Rożek propagujący naukę na kanale „Nauka To Lubię” opowiada o poznanej postaci, pozwala jeszcze dokładniej je poznać i lepiej zrozumieć akcję. W publikacji znajdziemy też kalendarium odkryć bohatera albumu oraz galerię postaci: zarówno krótkie notki o nich, jak i wstępne szkice, studia osoby, co pozwala młodym czytelnikom uświadomić sobie, od czego zaczyna się rysowanie komiksu. Każdy komiks jest wielkości zeszytu do nut (i też w taki sposób się otwierają). Lekko usztywnione okładki mają skrzydełka, na których znajdziemy informacje o tym, w jaki sposób powstał pomysł na komiksy i o współpracy z dr Tayrą Lanuzą naukowo zajmującą się historią nauki. Dzięki temu mamy pewność, że publikacje zawierają fakty zgodne z aktualnym stanem wiedzy.

„Hypatia. Prawda w matematyce” przenosi nas do czasów, kiedy chrześcijanie przejmowali władze w Cesarstwie Rzymskim. Widzimy działania religijnych fanatyków, prześladowania badaczy, niszczenie bibliotek i miejsc, w których gromadzili się myśliciele. Dążenie do prawdy przestaje być priorytetem. Do tego kobiety nie miały praw. Hypatia jest postacią niezwykłą. Dzięki ojcu poszerza wiedzę i staje się jego partnerką w dążeniu do odkryć, doskonaleniu narzędzi, sporządzaniu komentarzy do pism starożytnych matematyków. To dzięki jej wytrwałej i bardzo dokładnej pracy do naszych czasów przetrwała ówczesna wiedza. A ile z niej zniszczyły kolejne wieki fanatyzmu? To na zawsze pozostanie tajemnicą.

„Pasteur. Rewolucja drobnoustrojowa” przenosi nas do XIX wieku do Francji. Widzimy jak wielkie znaczenie ma stosunek rodziców do nauki. Zachęcany do edukacji Louis stopniowo wyznacza sobie coraz ambitniejsze cele. Jego pierwotny plan bycia nauczycielem zmienia się z czasem. Dzięki możliwości pracy w laboratorium ma okazję rozwinąć swoje umiejętności i eksperymentować. Obserwujemy jego nieszablonowe podejście, wnikliwość, ale też jak wielki wpływ czasami ma zbieg okoliczności.

Każdy z tomów pozwala na pokazanie, że żaden badacz nie jest oderwany od czasów, w których żył, warunków oraz inspirujących znajomych. Stajemy się świadkami ciągłego tworzenia nowych tajemnic do odkrycia, otwartego podejścia, nieufności i konieczności ciągłego weryfikowania wiedzy.