Philipp Dettmer "Odporność. Podróż w głąb tajemniczego układu, który utrzymuje nas przy życiu"

Traktujemy swoje ciała jako oczywistość, a na otoczenie często patrzymy bez zdziwienia i fascynacji. Szkoły często zabiły w nas naturalną ciekawość świata, badania otoczenia, przyglądania mu się. Na szczęście po zakończeniu edukacji formalnej można na nowo rozbudowywać zainteresowania i nauczyć się czegoś poza szkołą. I tak właśnie było w przypadku Pilippa Dettmera, który nie boi się przyznać, że w szkole miał problem z przyswajaniem sobie wiedzy. Ja mogę śmiało powiedzieć, że biologia była moją słabą stroną. Była nauczana fatalnie. Rysowanie pantofelków, wkuwanie sposobu replikacji DNA były moimi szkolnymi koszmarami. Ale ten etap w życiu już dawno za mną i w końcu mogę się cieszyć ze zdobywania wiedzy. Liczne książki popularnonaukowe dla dzieci i dorosłych ułatwiają ten proces. Śmiało mogę powiedzieć, że dziś umiem dużo więcej niż po skończeniu szkoły. Do tego po kolejne publikacje sięgam z zapałem i nie boję się też szperania w artykułach naukowych.

Jedną z popularnonaukowych prac jest właśnie książka niemieckiego youtubera zabierającego nas w świat naszego organizmu. „Odporność. Podróż w głąb tajemniczego układu, który utrzymuje nas przy życiu” to rewelacyjna opowieść o tym jak komórki (nie tylko te ludzkie) radzą sobie z różnymi zagrożeniami. Autor udowadnia, że nie tylko immunolodzy muszą rozumieć jak działa system obrony naszego ciała. Ten bardzo trudny temat przedstawił bardzo prosto, obrazowo i wzbogacił pracę cudnymi grafikami zabierającymi nas w świat różnych elementów składających się na to, kim jesteśmy. Mamy tu liczne porównania przemawiające do wyobraźni oraz ciekawą opowieść. Do tego wydanie skonsultowane ze specjalistą, więc możemy liczyć na rzetelność przekazywanych informacji.

„Odporność” składają się cztery części. W pierwszej wchodzimy w świat podstawowych informacji na temat budowy naszego organizmu, poznamy wygląd i zastosowanie poszczególnych komórek oraz tego, czym jest układ odpornościowy i dlaczego jest taki ważnym oraz informacje na temat budowy i replikacji DNA. W drugiej części przyjrzymy się składnikom układu odpornościowego (limfocytom, makrofagom, węzłom chłonnym, neutrofilom, przeciwciałom, bazofilom, eozynofilom, komórkom tłucznym, komórkom dendrycznym, białkom dopełniacza ) i podstawowym zasadom ich działania. W trzeciej części wejdziemy do świata wirusów. Przyjrzymy się ich różnorodności, podstępności i zobaczymy jak nasz układ odpornościowy sobie z nimi radzić oraz jak bardzo szczepionki pomagają w rozbudowaniu narzędzi ochrony. W czwartej części zobaczymy, co się dzieje, kiedy organizm zaczyna traktować siebie jako wroga, czyli poznamy choroby autoimmunologiczne, a także uświadomimy sobie jak stres wpływa na jakość naszego układu obronnego.

Philipp Dettmer dzieli się z nami wiedzą w bardzo prosty, przystępny sposób. Książkę czyta się szybko i przyjemnie, a kolorowe grafiki zdecydowanie pobudzają wyobraźnię. Do tego mamy fantastyczne opisy i porównania do rzeczy nam znanych, skali, którą rozumiemy. Opowieść o odporności jest w taki sposób uproszczona, że zdecydowanie każdy czytelnik może po tę publikację sięgnąć, aby lepiej poznać sposób działania naszego ciała. Autor wprowadza kolejne informacje stopniowo, nie bawi się w ciągłe powtórzenia. Każdy niedługi podrozdział pozwala na dawkowanie informacji, w takiej ilości, żeby było łatwiej zapamiętać. Takie rozdrobnienie tekstu ułatwia też czytanie, ponieważ czytamy kolejne fragmenty zamiast przerywać w połowie. Do tego Dettmer używa trafnych porównań do rzeczy ze świata nas otaczającego, a to sprawia, że te informacje są łatwiejsze do przyswojenia sobie. Do tego często antropomorfizuje, używa znanej nam skali, opisuje na zasadzie zachowań, podsuwa różne teorie i je prosto tłumaczy, a gigantyczne liczby przemyca w zestawieniu np. z ilością ludzi na Ziemi. Dowiemy się też, że niektóre rzeczy są w komórce, która miałaby wielkość Europy byłyby wielkości człowieka. Pokaże też jak bardzo różni się nasze doświadczenie wody od tego, które towarzyszy różnym składnikom komórek, które są tu zobrazowane jak oddziały żołnierzy walczących z różnymi najeźdźcami. Mnie się też bardzo spodobał opis tego, w jaki sposób DNA wpływa na to jak wyglądami.

Mamy tu solidną dawkę wiedzy o człowieku. A wszystko to na bardzo dobrze zszytym papierze i oprawione w piękną, kartonową okładkę, dzięki czemu publikacja jest estetyczna i trwała. Jestem zachwycona tą książką.