Jarosław Błahy, Literatura jako lustro. O projekcji i
odbiciach fizjologicznych w twórczości Leo Lipskiego, Szczecin, Bezrzecze „Forma”
2009
Cielesność często determinuje nasze działanie, nastawienie do świata,
postrzeganie otoczenia. Dopiero w obliczu poważnej choroby zdajemy sobie sprawę
jak bardzo jesteśmy zależny od swej przemijalnej cząstki. Jarosław Błahy
prowadzi nas krok po kroku po twórczości i życiu Leo Lipskiego, pisarza o
zawiłych losach, które prowadzą do wyobcowania fizycznego i duchowego z
otoczenia. Cielesna i psychiczna samotność przekładają się na stworzenie
literatury nasiąkniętej erotyzmem oraz ocierającej się o turpizm.
W książce znajdziemy interesującą analizę „Piotrusia”. Jarosław Błahy
poddając twórczość Leo Lipskiego hermeneutycznemu oglądowi sięga po dzieła z
różnych dziedzin. Nie zabraknie tu odwołań do wiary, religii, psychoanalizy,
literatury, antropologii, filozofii, którymi posługuje się swobodnie. W
analizie tej znajdziemy interesujące spojrzenie na miejsce kobiet i mężczyzn w
społeczeństwie nakreślonym piórem Lipskiego, w którego twórczości brzydota i
rozkład są bliskie narodzinom i wzrostowi:
„Ciekawe i bujne rzeczy rosną tylko na gównie, na nawozie. Zapach łajna
jest zapachem życia. (…) Tylko lekko nadgniłe osobowości są zdolne produkować
sztukę” (za Lipskim).
To, co w życiu społecznym jest poniżane tu zostaje wyniesione na poziom
wyższy:
„W społeczeństwach i kulturach pierwotnych z kobietą utożsamiane są
narodziny umysłu, imaginacji, oniryzmu, bogów, profetyzmu, egzaltacji i
jasnowidzenia poprzez miłość, podczas gdy mężczyzna tylko poluje i walczy.
Mężczyzna to twór upośledzony dzięki aktywności, kobieta zaś jest uosobieniem
bierności, refleksji, pożądania i marzenia, jest personifikacją magii”.
Jarosław Błahy wprowadza nas w świat literatury Lipskiego przez
nakreślenie obrazu jego życia, zależności literatury od losów autorów (nie
zabraknie tu wielu znanych nazwisk), następnie przechodzi do spojrzenia na
erotykę, na którą spojrzenie konturuje do końca, gdzie twórczość polskiego
pisarza żydowskiego pochodzenia poddaje psychoanalizie.
Książkę polecam zainteresowanym dobrą literaturą, miłośnikom twórczości
Leo Lipskiego, osobom szukającym dróg w analizie twórczości przez pryzmat
cielesności i pokazania roli kobiet.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz