Józef
Borówka, Przemiany społeczno –
gospodarcze na obszarze historycznej ziemi łęczyckiej w okresie klasycznego stalinizmu
1945-1955. Powiaty: brzeziński, kutnowski i łęczycki, Gdynia „Novae Res”
2014
Historia Polski kryje
wiele tajemnic. Liczne wojny, przemiany polityczne, zmiany ustrojów co jakiś
czas przyczyniały się do transformacji wartości. Książka Józefa Borówki „Przemiany społeczno – gospodarcze na
obszarze historycznej ziemi łęczyckiej w okresie klasycznego stalinizmu 1945-1955”
to praca ukazująca szereg zmian, które miały zasięg państwowy. Nie zabraknie
też takich typowo regionalnych rozwiązań. Praca ta uświadamia nam jak bardzo
grabieżną politykę wobec mieszkańców ziem polskich prowadziły wojska
radzieckie. Polacy po wojnie musieli walczyć nie tylko z brakami, które
powstały podczas okupacji, ale ich byt ze względu na ciągłą obecność obcych
wojsk był ciągle zagrożony. Z dnia na dzień rolnicy, rzemieślnicy, kupcy i
przemysłowcy byli grabieni ze środków do życia. Akta prawne mające zapewnić
bezpieczeństwo i byt ludziom formułowano niejednoznacznie, co przyczyniało się
do wykorzystania ich przeciwko ludności polskiej:
„Biorąc pod uwagę
przytoczone akty prawne, rzeczą niezbędną wydaje się przedstawienie, chociażby
w kilku zdaniach, sytuacji panującej w przemyśle rozmieszczonym na terenach
włączonych do Rzeszy, do których również – prawie w całości – należała ziemia
łęczycka. Ogólnie można stwierdzić, że zgodnie z polityką germanizacji tego
obszaru wszelka własność polska uległa konfiskacie. Jeśli zdarzyło się nawet,
że na warsztacie pozostał Polak, to tracił on do niego prawo i wykonywał swoją
pracę jako najemny robotnik, często nawet o tym nie wiedząc (…) Wywłaszczenie
Polaków w przemyśle sprzężono z akcją łączenia przedsiębiorstw, ponieważ Niemcy
uznali, że istnieje zbyt dużo drobnych firm, co miało nie sprzyjać dynamicznemu
rozwojowi produkcji. Poza tym wiele placówek gospodarczych, szczególnie tych
mniejszych, uległo likwidacji z powodu ich nieprzydatności dla gospodarki
wojennej czy też braku surowców. Jeśli do przedstawionej sytuacji dołączy się
jeszcze bezpośrednią eksterminację ludności, której również podlegali
przedsiębiorcy, to można wysunąć wniosek, że komuniści weszli na teren
sprzyjający ich zamiarom. Pogmatwane stosunki własnościowe, jak również często
fizyczny brak właściciela takiej czy innej fabryki, ułatwiały wprowadzenie
komunistycznego ładu”.
Fragment ten
doskonale ujawnia powojennie niszczycielskie siły, których celem teoretycznie była
odbudowa kraju, a faktycznie kończyło się na grabieży.
Praca Józefa Borówki
to cenne źródło wiedzy o przemianach, które ukształtowały współczesną
gospodarkę i polską biedę, której źródeł upatrujemy w lenistwie i braku
zaradności rodaków. Autor uświadamia nas w jak bardzo trudnych warunkach
przyszło żyć pokoleniom, które zmierzyły się z potworem wojny.
Książka Józefa
Borówki jest typową pracą naukową, co ma swoje plusy i minusy. Dla zwykłego
czytelnika styl, w jakim ja napisano może być nieco męczący. Na pewno spodoba się
ona osobom, które są zwolennikami starszych prac historycznych, napisanych prosto
i troszkę urzędowo. Po przebrnięciu przez sferę językową czytelnik dowie się o
procesach tworzenia się administracji państwowej, kształtowaniu się samorządów
terytorialnych, rad narodowych i prezydiów oraz bardzo ważnych kwestiach,
jakimi są rolnictwo, przemysł oraz handel. Dobrym wstępem do tej książki będzie
praca Piotra Gontarczyka „Polska Partia Robotnicza. Droga do władzy
1941-1944". Obie pozycje pozwolą czytelnikowi odkryć jak niewiele w kształtowaniu
się kolejnej okupacji mieli do powiedzenia Polacy.
Książkę polecam
osobom zainteresowanym historią naszego kraju oraz polityką.
Niedługo premiera
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz