Etykiety

poniedziałek, 11 listopada 2024

Jordi Bayarri, Tayra Lanuza i Tomasz Rożek "Najwybitniejsi Naukowcy": "Mary Anning. Łowczyni smoków" "Ramón y Cajal. Życie pod mikroskopem"


Wchodzenie do świata nauki, wiedzy o świecie wymaga poznawania różnych teorii, przyswajania odkrytych praw, a także życiorysów uczonych, sposobu ich pracy, wkładu w naukę i wyzwań, z jakimi się borykali. Tylko w ten sposób młodzi czytelnicy są w stanie zrozumieć, że z nauce stała jest tylko zmienność, a odkrywanie nowych rzeczy wymaga pracowitości, spostrzegawczości, otwartości, gotowości wysnucia nowych hipotez oraz umiejętności ich udowodnienia, a także wyznaczania sobie celu. Ważna jest tu skrupulatność oraz powtarzalność do momentu falsyfikacji, czyli udowodnienia, że jest inaczej. W taki naukowy świat wprowadza młodych czytelników fantastyczna seria „Najwybitniejsi Naukowcy”, w której ramach poznamy Marię Skłodowską-Curie, Darwina, Alberta Einsteina, Arystotelesa, Newtona, Hypatię, Pasteura, Galileusza, Adę Lovelance,  Kopernika, Awicennę, Ramóna y Cajala i Mary Aming.
Każda publikacja z serii składa się z trzech części. Dominującą jest tu komiksowa opowieść świetnie oddająca realia, w których żyli wielcy myśliciele i odkrywcy. Komiksy pięknie przemycająca najważniejsze wydarzenia z życia badaczy. W drugiej części dowiemy się, kim były poszczególne postacie pojawiające się w opowieści, a na końcu dostaniemy próbki rysunków, czyli studium pokazanych w komiksie bohaterów. Dziś opowiem Wam o Ramónie y Cajalu i Mary Anning.

"Ramón y Cajal. Życie pod mikroskopem" to opowieść o hiszpańskim histologu, neuroanatomie, prekursorze neurobiologii i laureacie Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny w roku 1906 (razem z Camillo Golgim) za badania nad strukturą systemu nerwowego. Zobaczymy jak niesamowicie ważna w nauce jest pomysłowość, łączenie doświadczeń z różnych dziedzin. Każdą rzecz, którą od dziecka badacz robi ma niesamowite znaczenie. Zwyczajne hobby staje się punktem wyjścia to odnalezienia nowej metody barwienia komórek nerwowych, aby móc je lepiej obserwować pod mikroskopem. Życie lekarza to ciągła nauka i praca, która jest traktowana przez naukowca jak hobby. Każde inne zajęcie traktowane jest jako zbędne odciąganie od badań.

"Mary Anning. Łowczyni smoków" to historia poszukiwaczki skamielin. Osierocona przez rodziców dziewczyna poszukując źródła dochodów wykorzystuje zdobyte dzięki ojcu umiejętności. Systematyczne poszukiwania połączone ze spostrzegawczością sprawiają, że staje się jedną z ważniejszych dostawczyń skamielin dla paleontologów. Pojawia się tu temat braku formalnego wykształcenia, pokazania jak ciągłe uczenie się pozwala na zdobycie dużej wiedzy specjalistycznej. Do tego nie brakuje tu tematu równouprawnienia i zjawiska nazywanego efektem Matyldy.
Jordi Bayarri w komiksach pokazuje nam nie tylko życie wybitnych postaci, ale też pozwala zrozumieć przemiany społeczne, warunki, w których żyli badacze. Dostrzegamy jak ważny był ich warsztat pracy, obserwacje, tworzone notatki, nawiązywane współprace, zainteresowania zgodne z wiedzą znaną żyjącym im współcześnie ludziom, możliwość wymiany pomysłami. Uświadamia młodym czytelnikom, że nauka nie rozwija się w próżni, ale jest wynikiem pomysłowości wielu osób otwartych na idee innych. Każdy z nich też zmieniał ten zasób informacji, wprowadzał nowe światło w nieznane obszary. Bez ich wkładu nie mielibyśmy urządzeń, które codziennie ułatwiają nam życie, wyszukanych rozrywek umilających nam czas, zagadek myślowych skłaniających do abstrakcyjnego myślenia, lekarstw. Jak niesamowicie wiele zmienili uświadamiamy sobie studiując ich życiorysy. Dla starszych czytelników istnieje wiele obszernych ksiąg pozwalających przenieść się w czasie i poznać realia, w jakich żyli poszczególni naukowcy. Dla dzieci i młodzieży takich publikacji jest niewiele, ale to się powoli zmienia. Coraz częściej doceniamy znajomość kontekstu powstania teorii, tło historyczne i personifikacja praw przez przypisanie jej określonej osobie z całym bagażem charakteru i doświadczeń. Seria Najwybitniejsi Naukowcy to komiksy przeznaczone dla młodych czytelników. Dzięki niej mogą oni poznać sylwetki ludzi nauki, dowiedzieć się, w jaki sposób przyczynili się do postępu w różnych dziedzinach, dlaczego byli prekursorami oraz w jakich realiach żyli. Do tego autor wprowadza czytelników w pojęcia naukowe, łatwo objaśnia najpopularniejsze teorie, przybliża sylwetki badaczy, którzy wpłynęli na dokonania naukowców. Pojawia się tu też wiele ważnych tematów politycznych. Stajemy się świadkami wojen, starć różnych grup społecznych.
Niesamowicie bardzo cieszy mnie to, że właśnie ta seria pojawiła się na polskim rynku, ponieważ wyszła ona spod „pióra” hiszpańskiego scenarzysty i rysownika Jordi'ego Bayarri'ego wprowadzającego młodych czytelników w bardzo przystępny sposób w świat ludzi nauki, uświadamiającego, że za ich sukcesem stała niezwykła fascynacja i chęć odkrycia czegoś nowego, zrozumienia świata, przełamania stereotypów, poszukiwania prawdy, badania świata i dystans do tego, co oczekiwały od naukowców wpływowe grupy. Polskie wersje na końcu lektury zawierają dodatkowy materiał o prezentowanej postaci. Doktor Tomasz Rożek propagujący naukę na kanale „Nauka To Lubię” opowiada o poznanej postaci, pozwala jeszcze dokładniej je poznać i lepiej zrozumieć akcję. W publikacji znajdziemy też kalendarium odkryć bohatera albumu oraz galerię postaci: zarówno krótkie notki o nich, jak i wstępne szkice, studia osoby, co pozwala młodym czytelnikom uświadomić sobie, od czego zaczyna się rysowanie komiksu. Każdy komiks jest wielkości zeszytu do nut (i też w taki sposób się otwierają). Lekko usztywnione okładki mają skrzydełka, na których znajdziemy informacje o tym, w jaki sposób powstał pomysł na komiksy i o współpracy z dr Tayrą Lanuzą naukowo zajmującą się historią nauki. Dzięki temu mamy pewność, że publikacje zawierają fakty zgodne z aktualnym stanem wiedzy.
Każdy z tomów pozwala na pokazanie, że żaden badacz nie jest oderwany od czasów, w których żył, warunków oraz inspirujących znajomych. Stajemy się świadkami ciągłego tworzenia nowych tajemnic do odkrycia, otwartego podejścia, nieufności i konieczności ciągłego weryfikowania wiedzy. Proste cartoonowe ilustracje, ciepłe kolory, pojawiające się i znikające tło pozwala uwypuklić ważne rzeczy.














Brak komentarzy:

Prześlij komentarz