Andrew Morton "Elżbieta i Małgorzata. Prywatny świat sióstr Windsor"

Elżbieta I była dla Wielkiej Brytanii reformatorką zmieniającą i umacniającą kraj. Kolejną legendarną władczynią stała się Wiktoria, w której czasach promowano surowe życie przy jednoczesnym dbaniu o przemysł i rozwój technologii. Obie nadały też ton tego, co obecnie kojarzy się z „brytyjską moralnością”, czyli dbaniem o to, aby kobieta była wstrzemięźliwą dziewicą, dbającą o ognisko domowe. Takie długo panujące patronki przełożyły się też na rządy Elżbiety II, która stała się ikoną monarchii brytyjskiej, maskotką uczestniczącą w ważnych wydarzeniach. Od dzieciństwa przygotowywano ją do tej roli. Jaka natomiast była jej siostra, która była skazana na pozostanie w cieniu? Jak wyglądały ich relacje? W ogóle jak wygląda życie brytyjskiej rodziny królewskiej?

Nie należę do miłośników jakichkolwiek monarchii. Dla mnie to twory sztuczne, napompowane dziwnymi zasadami oraz bezpodstawnie uprzywilejowane, trzymające się dziwnych zasad, stawianie ich ponad dobro bliskich jest dla mnie niezrozumiałe. Właśnie to ostatnie sprawia, że w obecnym młodym pokoleniu dochodziło do wielu tarć, rozłamów. I właśnie to sprawiło, że zainteresowałam się publikacją pokazującą życie sióstr z rodziny królewskiej, aby zrozumieć mechanizmy działania tej zamkniętej grupy wykluczającej każdego, kto nie dość dobrze wpisuje się w surowe standardy.

Andrew Morton na początku opowieści pokazuje konflikt interesów między siostrami. W grę wchodzi romans młodszej z szanowanym doradcą. Jego rozwód i związek z siostrą królowej może doprowadzić do skandalu. Z racji tego, że Małgorzata jest członkinią rodu musi uzyskać pozwolenie na ślub. Jaką podejmie decyzję? Zawieszeni i niepewni przenosimy się w czasie, aby poznać przeszłość sióstr.

Stajemy się świadkami narodzin Elżbiety, jej wychowania, później pojawienia się młodszej siostry. Obserwujemy jak bardzo ich życie było podporządkowane nauce etykiety. Uświadamiamy sobie jak niesamowicie bystrą i przebojową siostrę miała królowa. Pozostająca w cieniu księżniczka razem z przyszłą władczynią toczy spokojne życie. Po abdykacji Edwarda VIII i objęciu tronu przez Jerzego VI dziewczynki wychowywane są do pełnienia roli reprezentacyjnej. Istotne znaczenie ma tu nauka odpowiedniego stania, dygania i inne małoistotne rzeczy, które uczyniły z nich świetne żywe maskotki czy lalki. Obie od początku wiedziały, jakie będzie ich miejsce w społeczeństwie i poddały się temu. Mimo takiego samego wykształcenia widzimy jak niesamowicie różne są.

Andrew Morton krok po kroku wprowadza nas w świat tych różnic, odmiennych temperamentów oraz przygotowania do innych zadań. Do tego podkreśla ich osobowości. Introwertycznej Elżbiecie przeciwstawiona jest ekstrawertyczna Małgorzata, grzecznej przyszłej władczyni, jej przebojowa i krnąbrna siostra lubiąca skupiać na sobie uwagę. Ten rozłam staje się jeszcze bardziej widoczny, kiedy starsza staje się królową. Małgorzata wówczas zyska miano siostry władczyni i na zawsze pozostanie tylko księżniczką, kimś komu przyjdzie odgrywanie drugiej roli oraz ciągła konieczność podporządkowania się starszej siostrze przy jednoczesnej próbie zachowania jak największej autonomii. Konflikt miesza się z miłością, przywiązanie i poczucie obowiązku oraz pogodzenia z własną rolą ze świadomością nierównego traktowania. Obserwujemy kolejne wydarzenia, śledzimy emocje sióstr, próbę jak najlepszego spełniania własnej roli. Stajemy się świadkami emocji towarzyszących Małgorzacie w czasie ślubu Elżbiety z Filipem, a później rozpaczy po śmierci króla Jerzego VI. Ciekawy okazał się tu stosunek dziewczynek dl dziadka-króla.

Autor zabierając nas do życia sióstr -poza wprowadzeniem w obszar konfliktu – pokazuje nam kolejne wydarzenia chronologicznie. To pozwala nam łatwiej odnaleźć się w ich życiu, uświadomić jak się ono z czasem zmieniało. Śledzimy tu relacje rodzinne, stosunek społeczeństwa do księżniczek, ich edukację, dorastanie, łączące siostry więzy i narastający rozłam przy jednoczesnym poczuciu lojalności. Mamy tu ciekawą analizę charakterów sióstr, poznajemy wiele szczegółów z ich życia oraz zasady zgodnie, z którymi musiały żyć. To pozwala na lepsze zrozumienie ich decyzji.