Marta Galewska-Kustra "Pucio na wakacjach. Ćwiczenia wymowy dla przedszkolaków" il. Joanna Kłos

Marta Galewska-Kustra, Pucio na wakacjach. Ćwiczenia wymowy dla przedszkolaków, il. Joanna Kłos, Warszawa „Nasza Księgarnia” 2018

Nauka mówienia jest jedną z trudniejszych umiejętności do opanowania. Wymaga ćwiczeń, odpowiednich materiałów, przygotowania i neurologicznej gotowości na mowę. Dziecięcy mózg oraz układ artykulacyjny muszą dojrzeć. Mowa wiąże się także z rozumieniem, poznawaniem otoczenia, przyswajaniem sobie nowych słów, umiejętnością dopasowania i dostrzegania podobieństw. Kompetencja językowa człowieka z wiekiem bardzo się zmienia. Od prostych sygnałów przechodzimy do coraz bardziej rozbudowanych form. Dziecko dużo wcześniej rozumie, co się do niego mówi nim wypowie pierwsze słowa. Tkwiący w dzieciach potencjał jest bardzo duży i trzeba o niego dbać. Można go rozwijać od pierwszych dni życia dbając o kontakt wzrokowy z pociechą i przez wspólne próby wymawiania liter, później sylab, a następnie całych wyrazów. Warto uczyć dziecko naśladowania różnych odgłosów, ale też trzeba naśladować odgłosy, które ono wypowiada, aby zachęcić je do ćwiczenia narządów mowy. Bardzo ważne jest poświęcanie dużej uwagi, wspólne zabawy, czytanie pierwszych książek. Poza przyswajaniem sobie pierwszych wierszyków lektury powinny zawierać atrakcyjne dla dziecka ilustracje i zachęcać do współpracy.

Marta Galewska -Kustra ma na swoim koncie kilka książek wspomagających rozwój mowy. „Wierszyki ćwiczące języki” zawierające zbiór zabawnych wierszyków dostosowanych do wieku dziecka i wzbogacony interesującymi ilustracjami przyciągającymi dziecięcy wzrok. „Z muchą na luzie ćwiczymy buzie” i zabawna opowieść zachęcająca do wypowiadania samogłosek. Wesoła opowieść i interesujące rysunki zachęcają młodych czytelników do ćwiczenia mowy. Natomiast „Zeszytowy trening mowy” to interesujące ćwiczenia dla przedszkolaków.

Do naszego domu trafiła kolejna książka autorki. Tym razem dla młodszych czytelników lub z dysfunkcjami mowy. „Pucio na wakacjach”, będąca czwartą częścią przygód małego bohatera i jego rodziny. We wszystkich książkach z tej serii autorka kładzie nacisk na poznanie słownictwa z najbliższego otoczenia dziecka, czyli od nazwania członków rodziny, przez poznanie wyposażenia wnętrza domu, części garderoby, podstawowych produktów spożywczych, otoczenia spotykanego w mieście, przedmiotów, które można znaleźć w przedszkolu lub na placu zabaw, na wycieczkach czy w czasie trwania różnych pór roku, a także w sklepie czy w czasie przyjęcia urodzinowego, zimy czy wakacyjnej wyprawy. Dzieci razem z bohaterami wybiorą się też na basen, mają okazję pohasać po śniegu czy po morskich falach, zobaczą las i jezioro, poznają części ciała, wyposażenie łazienki, sypialni, nazwy czynności oraz przyimki i wiele innych podstawowych rzeczy. Każdy tom wzbogaca dziecięce słownictwo o nowe wyrazy, zachęca do wypowiadania kolejnych trudnych słów, a do tego zabiera na inną przygodę, dzięki czemu oswaja nasze pociechy ze zmianami, pozwala nauczyć się pór roku.

Na końcu każdej książki o Puciu z serii "Uczę się wymawiać" znajdziemy wszystkie słowa z ich ilustracjami, dzięki czemu będziemy mogli utrwalić materiał, ale też poćwiczyć dziecięcą spostrzegawczość, sprawdzić, czy nasza pociecha rozumie znaczenie słów.

Górna część każdej strony (2/3) zajmuje ilustracja zawierająca scenkę z życia bohatera (i każdego dziecka). Pod nią znajdziemy (1.3 strony) podpisane pojedyncze obiekty, które znajdują się na głównej ilustracji. Połączenie kontekstu zrozumiałego przez dziecko z ilustracją elementu pozwala ma lepsze zrozumienie uczonego słowa.

Pracę z książką warto rozpocząć od pokazywania określonych obiektów. Pokazując przedmiot pytamy dziecko „Co to?”, a następnie odpowiadamy np. „krzesło”, kiedy pokazujemy krzesło. Następnie wyszykujemy na ilustracji krzesło i pytamy się: „Gdzie jest krzesło?” i odpowiadamy: „Tu jest krzesło”. Takie ćwiczenia pozwolą wzbogacić słownictwo, wyćwiczyć spostrzegawczość, nawiązać bliską więź z rodzicem, zachęcą do wypowiadania pierwszych słów, powtarzania po opiekunach.

„Pucio na wakacjach” Marty Galewskiej-Kustry (jak sam tytuł wskazuje) zabiera nas na wakacyjna przygodę. Dzieci budzą się wcześnie i chcą iść do przedszkola, ale okazuje się, że mają wolne, ponieważ są wakacje. Co zrobić z taką ilością wolnego czasu? Można pobawić się w to, na co ma się ochotę albo pojechać na rodzinną wycieczkę. I to właśnie oferuje rodzinie Pucia ciocia mająca bardzo duży samochód. Dzieciom od razu przypada do gustu taki wędrujący dom. Cała rodzina rusza na Kaszuby. Dzięki temu dzieci zobaczą i pochlapią się w jeziorze, biwakują w lesie i słuchają bajki o burzy, jadą na wycieczkę rowerową, odwiedzają skansen, a później mają okazję bawić się w morzu oraz dowiedzieć, w jaki sposób robić to bezpiecznie oraz mogą płynąć statkiem pirackim, obejrzeć latarnię, zjeść nowe potrawy, delektować się lodami.

Na końcu lektury znajdziemy proste ćwiczenia buzi: robienie minek. Warto do tej zabawy zachęcić więcej dzieci i wykorzystać z lustro. Po ćwiczeniach buzi tradycyjnie znajdziemy słownik podzielony na dwie części: od 3 i od 4 lat. Każda z nich ma wskazówki dla rodziców, aby sprawdzili, w jaki sposób zachowuje się u dzieci język w czasie mówienia.

Warto wykorzystać książkę do wspólnej zabawy w poszukiwanie przedmiotów z ilustracji we własnym domu. Można prosić pociechę o przyniesienie rękawiczek, piżamy, pokazanie stołu, znalezienie skarpet itd. To pozwoli małym odkrywcom połączyć ich otoczenie z tym znanym z książki.

Ciekawym pomysłem jest także wykonanie papierowych rzeczy lub karty z ilustracjami przedmiotów zbliżonych to tych z książki. W czasie czytania zadaniem dziecka będzie znalezienie przedmiotu na ilustracji i w kartach, a następnie w domu (dziecko może ruszyć na poszukiwania z kartą). To wpłynie pozytywnie na rozwój koncentracji, pomoże utrwalić słownictwo, dostarczy odpowiedniej ilości aktywności fizycznej, która pomoże zachęcić bardziej ruchliwe dzieci do pracy z książką.

Poza interesującym materiałem dla dzieci w lekturze znajdziemy także wprowadzenie pomagające rodzicom na wspólną zabawę z dzieckiem.

Całość przemyślana, dobrze opracowana, wzbogacona interesującymi ilustracjami Joanny Kłos. Solidna oprawa, grube, kartonowe strony pozwalają na sięgnięcie po lekturę kilkumiesięcznymi pociechami. Przyciągające wzrok proste ilustracje w ciepłych kolorach sprawiają, że książka jest atrakcyjna dla dzieci.

Książka idealnie sprawdzi się też w przypadku dzieci z zaburzeniami mowy. Proponowane ćwiczenia pozwolą na rozwijanie reakcji dziecka na komunikaty dorosłego, pomogą w kształtowaniu spostrzegawczości, pomogą w nauce wymawiania wyrazów.