Feliks Koneczny, Dzieje Polski opowiedziane dla młodzieży, il. Mikołaj Kamler,
Warszawa „Zysk i S-ka” 2017
Historia to jedna z tych nauk, która
najczęściej zostaje oddawana manipulacji. Miałam w swoich rękach nie jedną
historię poruszającą określone tematy. Najbliższa mi jednak zawsze była
najnowsza historia Hiszpanii, na której przykładzie doskonale możemy
doświadczyć czym jest manipulacja. Historia naszego kraju także nie jest wolna
od takiego kształtowania wydarzeń, aby przekonać odbiorców do swojej racji. Z
tego powodu każdą książkę (zarówno naukową, jak i popularnonaukową) traktuję z
dużym dystansem, porównuję wiele wydarzeń, zastanawiam się, w jaki sposób
ukazano pewne problemu. Książka Feliksa Konecznego doskonale wpisuje się w nurt
pochwalny katolicyzmu w Polsce. Relacje jakie w tym zakresie podejmowali nasi
władcy uznawane są za właściwe. Ową miłością do chrześcijaństwa wyjaśniało wiele
wojen z Krzyżakami, którzy religię wypaczyli czy Turkami, chcącymi szerzyć inną
wiarę. Religia jest tu (mimo braku znamion państwa wyznaniowego) ściśle
powiązana z władzą, a wszystko przez to, że to nie król jest zwierzchnikiem nad
Kościołem, ale Kościół udziela królom możliwości pełnienia władzy (namaszcza).
Właśnie z tego powodu polityczna zdrada oraz działania podważające królewską
władzę są czymś normalnym i to nie zdradzający biskup jest złym, ale król,
który odważa się przeciwstawić namiestnikowi kościoła.. Biskup Szczepan był
jednym z wielu, którzy chcieli manipulować głową państwa. Błąd króla polegał na
to, że zapomniał z czyich rąk pochodzi władza. Takich kwestii „Dzieje Polski
opowiedziane dla młodzieży” nie poruszają. Znajdziemy za to pięknie wyjaśnione
znaczenie wielu symboli, np. dlaczego włócznia św. Maurycego była tak niezwykle
ważnym darem. Ponad to historyk uzmysławia nas jak bardzo złożonym procesem
były rozbiory, ile czynników zadecydowało o stopniowym upadaniu kraju.
Mimo tego, że książka powstała wiek temu, jej
historia kończy się na odzyskaniu nieodległości jest ona niezwykle ważna,
wnikliwa, pozwala na poznanie najważniejszych wydarzeń w naszym kraju,
dostrzeżenie wielu powiązań i podobieństw między nimi. Książka zawiera
przemyślaną strukturę, treści są przejrzyste oraz dobrze usystematyzowane. Nie
ma w niej skakania z tematu na temat, ale polski badacz umiejętnie wskazuje
ciąg przyczynowo-skutkowy. Każda decyzja władców lub szlachty ma swoje konsekwencje
i Koneczny je odkreśla, opisuje, wyjaśnia, dzięki czemu jego praca jest dużo
lepsza od przeciętnego podręcznika do nauczania historii, z którego młodzież
nie wywnioskuje co skłoniło Szwedów do najazdu na Polskę, co skłoniło
muzułmanów do zalewu Europy. Jakie ustawy przyczyniły się do upadku elit.
Wielkim plusem tej książki jest to, że nie
jest ona typowym podręcznikiem do nauki historii. Sposób pokazania historii
bardziej może przypominać powieść, w której podkreślono przyczynowo-skutkowy
bieg wydarzeń niż suche podanie faktów. Koneczny nie boi się poszukiwania
źródeł wielu wydarzeń w odległej przeszłości,. Dzieli się przemyśleniami, które
także obecnie są bardzo aktualne, a pokazują nam określony wycinek czasu. W
książce znajdziemy także wiele wyjaśnień dotyczących trudniejszego słownictwa,
którym autor się posługuje.
Feliks Koneczny to jeden ze znanych badaczy i publicystów
XIX i XX wieku. Jego „Dzieje narodu polskiego dla młodzieży wydano w 1889 roku.
Do popularyzatorskich prac możemy też zaliczyć „Dzieje Śląska”, „Dzieje Polski
za Piastów” i „Dzieje Polski za Jagiellonów. Dwie ostatnie pozycje znam bardzo dobrze
i mogę – mimo naleciałości doktrynalnych - polecić je tak samo jak dzisiejszą
lekturę.
W książce „Dzieje Polski opowiedziane dla
młodzieży” znajdziemy podstawową wiedzę z historii naszego kraju, dlatego
będzie to doskonały podręcznik wprowadzający dla laików, obcokrajowców chcących
lepiej poznać nasze dzieje i wszystkich Polaków, którzy czują, że nie rozumieją
wielu zjawisk. Dzięki swobodnemu językowi książka sprawdzi się jako lektura
zarówno dla uczniów szkoły podstawowej, jak i średniej. Niedługie rozdziały
pozwalają także na czytanie przedszkolakom, ale trzeba nastawić się na długie
objaśnianie wielu słów. Z pomocą oczywiście przyjdą odsyłacze w książce.
Poza interesującymi i przystępnymi treściami w
książce znajdziemy przyciągające (nie tylko dziecięcy) wzrok ilustracje
Mikołaja Kamlera, wprowadzające czytelników w klimat określonych czasów,
pokazujących sylwetki królów w oparciu o to, co stworzył Jan Matejko. Całość
bardzo dobrze zszyto i oprawiono w solidną okładkę, dzięki czemu książka jest
trwała i estetyczna. Doskonała na prezent dla małych miłośników historii oraz
tych, którzy uważają, że historia jest nudna. Po tej lekturze młodzi i starsi
czytelnicy chętnie sięgną po kolejne książki historyczne.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz